ഐക്യദാർഢ്യ മാധ്യമപ്രവർത്തനവും ഐക്യദാർഢ്യ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയും കാലഘട്ടത്തിന്റെ ആവശ്യം

രണ്ട് ചോദ്യങ്ങളോടെ ഞാൻ ആരംഭിക്കട്ടെ: എന്തിനാണ് നമ്മൾ മാധ്യമപ്രവർത്തനം നടത്തുന്നത്? എന്താണ് യഥാർത്ഥത്തിൽ മാധ്യമം?

രണ്ടാമത്തെ ചോദ്യത്തിന് ഞാൻ ആദ്യം ഉത്തരം നൽകാം. നമുക്കറിയാവുന്നതുപോലെ, മാധ്യമങ്ങൾ പ്രവർത്തിക്കുന്നത് നിലവിലെ മുതലാളിത്ത താല്പര്യങ്ങൾക്കകത്താണ്. അതിന്റെ തുടക്കത്തിലെ കുറച്ച് വർഷങ്ങൾ ഒഴിച്ചാൽ, അത് എല്ലായ്പ്പോഴും ലാഭത്തിന് വേണ്ടിയാണ് പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുള്ളത്. ഇന്ത്യൻ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, സ്വാതന്ത്ര്യസമരകാലത്ത്, മാധ്യമങ്ങൾ ലാഭത്തിനപ്പുറം ഒരു വലിയ ലക്ഷ്യത്തിനുവേണ്ടി നിലകൊണ്ടു. എന്നാൽ, നവ-ഉദാരവൽക്കരണ കാലഘട്ടം മുതൽക്കിങ്ങോട്ട്, അത് ലാഭത്തിന് വേണ്ടി മാത്രമായി ചുരുങ്ങി. ലാഭം ഉറപ്പാക്കുന്ന ഈ വ്യവസ്ഥിതിയെ സംരക്ഷിക്കുകയും നിലനിർത്തുകയുമാണ് അതിന്റെ ഏക ലക്ഷ്യം.

ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസോ വാഷിംഗ്ടൺ പോസ്റ്റോ, അല്ലെങ്കിൽ ഇന്ത്യയിലെ ടൈംസ് ഓഫ് ഇന്ത്യയോ, എന്തിന് നമ്മുടെ കേരളത്തിലെ മലയാള മനോരമയോ മാതൃഭൂമിയോ നോക്കൂ. അവരെല്ലാം എപ്പോഴും ഈ വ്യവസ്ഥിതിക്കൊപ്പമാണ് നിലകൊള്ളുന്നത്; അതിനായി അവർ സത്യം മറച്ചുവെക്കുകയോ പച്ചക്കള്ളം പ്രചരിപ്പിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നു. ഇറാഖ്, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ, ലിബിയ, ഇപ്പോഴിതാ ഗാസ. എങ്ങനെയാണ് അവർ അതെല്ലാം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തത്? അല്ലെങ്കിൽ ഇപ്പോഴും റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തുകൊണ്ടിരിക്കുന്നത്? സത്യം ഇതാണ്: മുഖ്യധാരാ മാധ്യമങ്ങളുടെ കൈകളിൽ രക്തം പുരണ്ടിട്ടുണ്ട്. ലക്ഷക്കണക്കിന് നിരപരാധികളായ മനുഷ്യരുടെ രക്തം.

ഇനി നമ്മുടെ സ്വന്തം കൈകളിലേക്ക് നോക്കൂ. അതിൽ രക്തം കാണുന്നുണ്ടോ? ഇല്ല എന്നാണ് എന്റെ ഉത്തരം. അതാണ് മുഖ്യധാരാ മാധ്യമങ്ങളും ബദൽ മാധ്യമങ്ങളും തമ്മിലുള്ള പ്രധാന വ്യത്യാസം. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും അടിച്ചമർത്തപ്പെട്ട, ശബ്ദമില്ലാത്തവർക്ക് (disempowered) ശബ്ദം നൽകാനാണ് നമ്മൾ ശ്രമിക്കുന്നത്. മുഖ്യധാര മറച്ചുവെക്കുന്ന സത്യങ്ങൾ നമ്മൾ പുറത്തുകൊണ്ടുവരുന്നു. ഏറ്റവും പ്രധാനമായി, ഈ വ്യവസ്ഥിതിയെ മാറ്റാൻ നമ്മൾ ശ്രമിക്കുന്നു.

​ഈ വ്യവസ്ഥിതിക്കുള്ളിൽ നിന്നുകൊണ്ട് തന്നെ നമുക്ക് പ്രവർത്തിക്കേണ്ടി വരുന്നു എന്നത് ഒരു ‘അനിവാര്യമായ തിന്മ’ (a necessary evil) ആണ്. ഖേദകരമെന്നു പറയട്ടെ, നമ്മളിൽ പലരും അതിന്റെ തിന്മകൾ സ്വീകരിച്ചിട്ടുമുണ്ട്.
​അതെ, ഭീമാകാരനായ ഗോലിയാത്തിനെതിരെ കയ്യിലൊരു കല്ലുമായി നിൽക്കുന്ന ദാവീദുമാരാണ് നമ്മൾ. ഒറ്റനോട്ടത്തിൽ, നമ്മൾ പരാജയപ്പെടാൻ വിധിക്കപ്പെട്ടവരാണെന്ന് തോന്നാം. എന്നാൽ നമുക്ക് ഒറ്റക്കെട്ടായി പ്രവർത്തിക്കാൻ കഴിഞ്ഞാൽ, നമുക്ക് വിജയിക്കാനാകും.

​അങ്ങനെ കൂട്ടായി പ്രവർത്തിക്കാൻ, നമ്മൾ ഐക്യദാർഢ്യം വളർത്തിയെടുക്കുകയും പ്രചരിപ്പിക്കുകയും വേണം—ആദ്യം നമ്മുടെ ഇടയിലും, പിന്നീട് പൊതുസമൂഹത്തിലും.

​എന്റെ സ്വന്തം അനുഭവത്തിലൂടെ ഞാനിത് വിശദീകരിക്കാം. ​’കൗണ്ടർകറന്റ്സ്’ (Countercurrents) ഒരു ഇന്ത്യൻ വെബ്സൈറ്റ് മാത്രമല്ല. ഞങ്ങൾ പ്രസിദ്ധീകരിക്കുന്ന ഉള്ളടക്കത്തിന്റെ 70 ശതമാനവും അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിലുള്ളതാണ്, ഞങ്ങളുടെ വായനക്കാരും ആഗോളതലത്തിലാണ്. 2002-ൽ ഞാൻ ആരംഭിക്കുമ്പോൾ, നോം ചോംസ്കിയെപ്പോലുള്ള ലോകത്തിലെ അതികായരായ ചിന്തകർ സ്ഥിരമായി എഴുതിയിരുന്ന, മൈക്കൽ ആൽബർട്ട് എഡിറ്റ് ചെയ്തിരുന്ന ‘ZNet’ ആയിരുന്നു എന്റെ മാതൃക. ഇന്ന് മൈക്കൽ ആൽബർട്ട് ഒരു യുവതലമുറയ്ക്ക് വഴിമാറിയെങ്കിലും, അദ്ദേഹം ഇപ്പോഴും തന്റെ കോളങ്ങൾ പുനഃപ്രസിദ്ധീകരണത്തിനായി എനിക്ക് അയച്ചുതരാറുണ്ട്.

ന്യൂയോർക്കിൽ നിന്നുള്ള ടോം എംഗൽഹാർട്ടും (Tom Engelhardt) അങ്ങനെ തന്നെ—പ്രശസ്ത എഡിറ്ററും, ‘ടോംഡിസ്പാച്ചി’ന്റെ (TomDispatch) സ്ഥാപകനുമാണദ്ദേഹം. അദ്ദേഹം എനിക്ക് സ്ഥിരമായി തന്റെ ലേഖനങ്ങൾ അയച്ചുതരുന്നു. ചിലപ്പോഴെങ്കിലും ഞങ്ങളുടെ ലോകവീക്ഷണങ്ങൾ വ്യത്യസ്തമാകുമ്പോൾ ഞാൻ അത് പ്രസിദ്ധീകരിക്കാറില്ല; അത് അദ്ദേഹം ലഘുവായ, ഹൃദ്യമായ ഒരു പരിഭവത്തോടെയാണ് സ്വീകരിക്കാറുള്ളത്.
​യുഎസിലെ മിക്ക ബദൽ മാധ്യമങ്ങളും—കോമൺ ഡ്രീംസ് (Common Dreams), ZNetwork, കൗണ്ടർപഞ്ച് (CounterPunch), ട്രൂത്ത്ഔട്ട് (TruthOut)—തങ്ങളുടെ സൃഷ്ടികൾ പുനഃപ്രസിദ്ധീകരിക്കാൻ അനുവദിക്കുകയോ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുകയോ ചെയ്യുന്നു. ഇവിടെ കേരളീയവും കൗണ്ടർകറന്റ്‌സും ഭാഷയുടെ പരിമിതികൾക്കിടയിലും പലപ്പോഴും ഉള്ളടക്കം പങ്കുവെക്കാറുണ്ട്.

എന്നാൽ ഇന്ത്യയിലെ സ്ഥിതിയെന്താണ്? ഇവിടെ നമ്മൾ നമ്മുടെ ഉള്ളടക്കത്തെ, ഒരു കുരങ്ങൻ വാഴപ്പഴത്തിൽ മുറുകെ പിടിക്കുന്നതുപോലെ, വിട്ടുകൊടുക്കാതെ പിടിച്ചുവെക്കുന്നു. ഇത് യഥാർത്ഥത്തിൽ സ്വയം പരാജയപ്പെടുത്തുന്ന ഒരു രീതിയാണ്.

ഇത് എന്നെ എന്റെ ആദ്യത്തെ ചോദ്യത്തിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവരുന്നു: എന്തിനാണ് നമ്മൾ മാധ്യമപ്രവർത്തനം നടത്തുന്നത്?

എന്റെ ഉത്തരം: ഈ വ്യവസ്ഥിതിയെ മാറ്റാൻ.

​നമുക്ക് ഈ വ്യവസ്ഥിതിയെ മാറ്റണമെങ്കിൽ, നമ്മൾ കൂട്ടായി പ്രവർത്തിച്ചേ മതിയാകൂ. ഞാൻ നിർദ്ദേശിക്കുന്നത്, ബദൽ മാധ്യമങ്ങൾ തങ്ങളുടെ ഉള്ളടക്കം— കൃത്യമായ കടപ്പാട് (attribution) വെച്ചുകൊണ്ട്, സൗജന്യമായി—പരസ്പരം പങ്കുവെക്കണം എന്നാണ്. ഇത് നമ്മുടെ ശബ്ദത്തെ കൂടുതൽ ഉച്ചത്തിലാക്കും. മുതലാളിത്ത മാധ്യമങ്ങളിൽ നിന്ന് പാരമ്പര്യമായി ലഭിച്ച പാഠങ്ങൾ നമ്മൾ ഉപേക്ഷിക്കണം, പകരം ഒരു ഐക്യദാർഢ്യ മാധ്യമ സംസ്കാരം (solidarity media) പടുത്തുയർത്തണം. നമ്മൾ ഒറ്റക്കെട്ടായി നിന്നാൽ, എത്ര വലിയ ഗോലിയാത്തിനെയും നമുക്ക് വീഴ്ത്താനാകും. മറിച്ചായാൽ, ഈ വ്യവസ്ഥിതി നമ്മെ ഓരോരുത്തരെയായി തകർത്തു കളയും.

​ഇവിടെയാണ് ഏറ്റവും അടിയന്തിരമായ ചോദ്യം ഉയരുന്നത്: ഈ മുതലാളിത്ത ലോകത്ത് ഐക്യദാർഢ്യത്തിലൂന്നിയ ഒരു മാധ്യമപ്രവർത്തനം എങ്ങനെ നടത്തും? എങ്ങനെ അതിനെ നിലനിർത്തും?

എന്റെ ഉത്തരം ഇതാണ്: ഒരു ഐക്യദാർഢ്യ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ (Solidarity Economy) കെട്ടിപ്പടുക്കുന്നതിലൂടെ.
​പരസ്യങ്ങൾക്കോ വലിയ ഫൗണ്ടേഷൻ ഗ്രാന്റുകൾക്കോ പിറകേ പായുന്നതിൽ ഞാൻ വിശ്വസിക്കുന്നില്ല. കൗണ്ടർകറന്റ്സ് ഒരിക്കലും അത് ചെയ്തിട്ടില്ല. ഞങ്ങളെ നിലനിർത്തുന്നത് ഞങ്ങളുടെ വായനക്കാരുടെ പൂർണ്ണമനസ്സോടെയുള്ള പിന്തുണ ഒന്നു മാത്രമാണ്. ഈ കൂട്ടായ്മ നമുക്ക് ഒന്നിച്ച് വിപുലീകരിക്കാൻ കഴിഞ്ഞാൽ, അതിലൂടെ നമുക്കൊരു ഐക്യദാർഢ്യ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ പടുത്തുയർത്താൻ സാധിക്കും.

ഞാൻ ഉപസംഹരിക്കട്ടെ.

നാം ഒറ്റക്കെട്ടായി പ്രവർത്തിച്ചേ മതിയാകൂ. ഐക്യദാർഢ്യ മാധ്യമപ്രവർത്തനവും ഐക്യദാർഢ്യ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുമാണ് ഈ കാലഘട്ടത്തിന്റെ ഏറ്റവും വലിയ ആവശ്യം. നമ്മൾ സങ്കൽപ്പിക്കുന്നതിലും വേഗത്തിൽ തകർന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ഈ ലോകത്ത്, ഗുരുതരമായ പ്രതിസന്ധിയിലായ നമ്മുടെ മാധ്യമരംഗത്തിനുള്ള ഒരേയൊരു പരിഹാരവും അതുമാത്രമാണ്.

(‘കേരളീയം’ വെബ്പോർട്ടലിന്റെ അഞ്ചാം വാർഷിക വെബിനാറിൽ നടത്തിയ പ്രസംഗം)

***

​(കൗണ്ടർകറന്റ്സ്.ഓർഗ് (Countercurrents.org) എഡിറ്ററാണ് ബിനു മാത്യു. അദ്ദേഹത്തെ editor@countercurrents.org എന്ന ഇമെയിലിൽ ബന്ധപ്പെടാം.)